’50 jaar Turkse arbeidsmigratie in Nederland’ reist naar Ankara

De reizende fototentoonstelling ‘Gurbette’ met als thema 50 jaar Turkse arbeidsmigratie in Nederland reist door naar Ankara, de hoofdstad van Turkije. Het startsein wordt op 14 juni gegeven door de Nederlandse ambassadeur in Ankara, Marjanne de Kwaasteniet, en de Turkse oud-minister van Arbeid, Ali Naili Erdem. De exhibitie duurt tot 29 juni.

Op 19 augustus 1964 sloten Nederland en Turkije officieel een verdrag om het arbeidstekort in Nederland op te lossen. Het was het startschot voor de Turkse arbeidsmigratie in Nederland. De Turken gingen aan het werk in o.a. de fabrieken van Philips en van Ford, en in de textielindustrie. Zij hebben een grote bijdrage geleverd aan de Nederlandse economie zoals die nu is.

De Turkse gastarbeiders zouden tijdelijk in Nederland verblijven, maar het liep anders. Ze kwamen voor werk, maar ze hebben er zich uiteindelijk gevestigd. Inmiddels wonen er bijna vijfhonderdduizend Turken in Nederland en zijn ze bijna in elke sector vertegenwoordigd.

’50 jaar, 50 verhalen’

In 2014 was het vijftig jaar geleden dat de eerste Turkse gastarbeiders in Nederland arriveerden. Velen waren geworven, maar sommigen arriveerden ook spontaan. Maar wie waren de Turkse gastarbeiders eigenlijk? Waar werkten ze? Hoe woonden ze? Waarom verlieten ze eigenlijk hun geboorteland? Kwamen ze alleen van het Turkse platteland of ook uit de steden? Welke scholing hadden ze genoten? Hoe ervaarden zij Nederland en wat vonden Nederlanders van de Turken?

Sahin Yildirim van het Haagse Atlas Cultureel Centrum geeft antwoord op al die vragen in zijn boek ’50 jaar, 50 verhalen’. Het boek bevat 25 verhalen van de eerste generatie gastarbeiders én van 25 autochtone Nederlanders (werkgevers, collega’s, tolken, docenten, vrijwilligers van de kerken en buren).

De Turkse pioniers vertellen in ’50 jaar, 50 verhalen’ alles over het werk, het pensionleven, de taalproblemen, de gezinshereniging, de relatie met de Nederlanders, maar ook hun sociaal en religieus leven krijgen in het boek de aandacht. Het boek vormt de basis voor de fototentoonstelling ‘Gurbette’.

Fototentoonstelling

Voor de fototentoonstelling ‘Gurbette’ zijn de geïnterviewden in ’50 jaar, 50 verhalen’ professioneel gefotografeerd. De zwart-wit foto’s worden begeleid met een quote. Daarnaast zijn er oude foto’s te zien van de eerste generatie gastarbeiders met hun vrouwen, met hun Nederlandse werkgevers, met hun collega’s en met hun buren.

De tentoonstelling over 50 jaar migratie in Nederland ontrafelt samen met bezoekers de multiculturele identiteit van Nederland en geeft een uniek tijdsbeeld van deze periode. Dit doet ze aan de hand van verschillende thema’s ( werk, gezinshereniging, sport, politiek en religie) die in elkaar over lopen.

De fototentoonstelling zal bij het Zülfü Livaneli Cultureel Centrum in het district Çankaya te zien zijn. Tegelijkertijd zullen studenten van Marmara Universiteit kunstwerken maken rond het thema migratie. Daarnaast is er landelijk een campagne gestart om spullen en documenten van de gastarbeiders en hun werkgevers (zoals een dagschrift, een werkcontract, paspoorten etc.) te verzamelen. Deze collectie wordt ook op 14 juni in Ankara aan een groot publiek gepresenteerd.

Gezamenlijke geschiedenis

Yildirim licht de achtergrond van de fototentoonstelling (en het boek) als volgt toe: “De Turken en Nederlanders delen een collectieve geschiedenis in Nederland en dat mag niet verloren gaan. Onze drijfveer is even simpel als belangrijk: wie zijn verleden niet eert, verliest de toekomst en wie zijn wortels vernietigt, kan niet meer groeien.”

“Met deze prachtige reizende fototentoonstelling ‘Gurbette’, en het boek, willen we de ervaringen, de successen en het falen van de pioniers vastleggen en beschikbaar maken voor de nieuwe generaties en aldus een bijdrage leveren aan de bilaterale relatie tussen Nederland en Turkije.”

Volgens Yildirim onderhouden Turkije en Nederland een langdurige bilaterale relatie die teruggaat tot de Tachtigjarige Oorlog: ‘De eerste betrekkingen tussen Nederland en Turkije vonden plaats tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) tussen de Nederlandse republiek en Spanje.”

“In opdracht van Willem van Oranje reisden twee delegaties in 1568 en 1574 af naar het Ottomaanse Rijk, dat eveneens in oorlog was met de katholieke Spanjaarden. De Turkse sultan besloot de Nederlandse opstandelingen te ondersteunen en al snel werd ‘Liever Turks dan Paaps’ een populaire leus onder de Watergeuzen.”

“In 1923 was Nederland tevens het eerste land dat de onafhankelijkheid van de Turkse Republiek erkende. In 1935 werd onder auspiciën van Koningin Wilhelmina en president Atatürk een Nederlands-Turkse vereniging opgericht.”

Nederlandse bedrijven bleven belangstelling voor Turkije tonen, laat Yildirim weten. “Zo vestigden onder meer Philips, Unilever, Shell en de Hollandsche Bank-Unie (later overgenomen door ABN-AMRO) zich in Turkije. Noch, Nederland is vorig jaar de grootste buitenlandse investeerder in Turkije geworden”, aldus de auteur van het boek ’50 jaar, 50 verhalen’.

© Turksemedia.nl – Alle rechten voorbehouden | Gepubliceerd: 09-06-2019