Posted by Turkse Media
Sep 15, 2020

Ruzie tussen Turkije en Griekenland en co uitgelegd in 5 vragen

Aangedreven door actoren van buiten de regio, zoals Frankrijk, kiest Griekenland om de spanning in het oostelijke Middellandse Zeegebied op te voeren in plaats van een directe dialoog met Ankara aan te gaan. Hieronder de situatie uitgelegd in 5 vragen.

1 – Hoe laaide de spanning in de oostelijke Middellandse Zee op?

De spanning in het oostelijke Middellandse Zeegebied ontstond voor het eerst toen de Grieks-Cyprioten internationale overeenkomsten sloten om de energiebronnen rond het eiland te verkennen. Daarbij zijn de legitieme rechten van de Turkse kant in het noorden van het eiland genegeerd.

Westerse bedrijven begonnen met de steun van hun regeringen aan een breed scala aan aardgasexploratie en -boringen in de regio met steun van Griekse zijde.

Turkije en de Turkse Republiek Noord-Cyprus (TRNC) waarschuwen de partijen al jaren dat de natuurlijke hulpbronnen rond het eiland gedeeld en aangeboden moeten worden aan alle inwoners van het eiland. Er is een eerlijke en duurzame oplossing nodig. Maar de waarschuwingen van Turkije kregen geen gehoor.

Naarmate er meer koolwaterstofvelden werden verkend in het oostelijke Middellandse Zeegebied, sloten de landen in de regio onderling meer Exclusieve Economische Zone (EEZ)-overeenkomsten. Turkije en TRNC bleven de Grieks-Cyprioten waarschuwen omdat ze in 2003 zogenaamde EEZ-overeenkomsten met Egypte, Libanon (2007) en Israël (2010) ondertekenden.

De Grieks-Cypriotische overheid bleef samen met westerse bedrijven zoek- en booractiviteiten uitvoeren in gebieden waar Turkije en TRNC legitieme rechten hebben. Daarnaast probeerden Egypte, Griekenland, de Grieks-Cypriotische regering en Israël andere belanghebbenden in de regio, zoals Turkije, Libië en Libanon, buitenspel te zetten via het East Med Gas Forum in Caïro.

Als een initiatief van goede wil hebben Turkije en TRNC via de Verenigde Naties voorgesteld om een gezamenlijke commissie voor koolwaterstofbronnen op te richten. Athene en de Grieks-Cypriotische regering, die de steun van de Europese Unie kregen, toonden echter aan niet open te staan voor samenwerking.

2 – Waarom probeert Griekenland de kaart van Sevilla door te lappen?

De kaart van Sevilla wordt door Griekenland en de Grieks-Cyprioten gebruikt om Turkije te isoleren door het diens zeegrenzen te beperken tot de Middellandse Zeekust.

De kaart, opgesteld door professor Juan Luis Suarez de Vivero van de Universiteit van Sevilla in Zuid-Spanje, suggereert dat de grenzen die Griekenland claimt in de Egeïsche en Middellandse Zee als continentaal plat en de EEZ met de Grieks-Cyprioten officiële EU-grenzen zijn.

Deze kaart beweert dat het Griekse continentale plat begint vanaf het eiland Meis en naar het zuiden loopt naar het midden van de Middellandse Zee, waardoor Turkije geen territorium heeft buiten de Golf van Antalya, in het zuiden van Turkije.

Turkije verwerpt deze beweringen en noemt ze irrationeel en in strijd met het internationaal recht.

Ankara accepteert de kaart niet omdat een Grieks eiland van 10 vierkante kilometer een 40.000 vierkante kilometer groot continentaal plat wil bemachtigen. Bovendien bevindt dit eiland zich slechts op 2 kilometer van de Turkse kust en 580 kilometer van het Griekse vasteland. Als de zeegrenzen aan Griekenland worden toegewijd, veranderen bijna alle zeeregio’s ter wereld. “De Atlantische Oceaan zou de Oceaan van Hare Majesteit worden als het VK soortgelijke beweringen doet”, benadrukt TRT World in een analyse.

Voor de Verenigde Staten en Frankrijk gelden dan:

3 – Waarom is Griekenland doof voor de oproep van Turkije tot dialoog?

In het internationaal recht wordt het principe van “afstand” niet als regel genoemd voor de afbakening van continentale plateaus en EEZ’s. De basisregel in zowel het internationaal recht als het VN-Zeerechtverdrag is het principe van eerlijk delen: “fair sharing”.

Volgens dit hebben eilanden kleinere continentale plateaus of EEZ-gebieden dan het vasteland. Op dit punt wordt met veel factoren rekening gehouden, zoals de grootte van de eilanden, de locatie en de afstand tot het vasteland.

Zich bewust van dit onrecht, vermijdt de Griekse zijde om aan de onderhandelingstafel met Turkije te zitten, en eist als voorwaarde dat Turkije stopt met booractiviteiten alvorens een dialoog tot stand te brengen.

Turkije trok eerder zijn Oruç Reis-schip tijdelijk terug als teken van goede wil en om te laten zien dat het klaar was voor een dialoog. Maar toen tekende Griekenland een volgens Turkije onrechtmatige maritieme deal met Egypte, ondanks de diplomatieke inspanningen van Duitsland om onderhandelingen tussen Turkije en Griekenland te beginnen.

Griekenland liet de spanningen hoger oplopen door gezamenlijke militaire oefeningen te houden met Frankrijk en de Verenigde Arabische Emiraten ten zuiden van het eiland Kreta.

4 – Waar is Frankrijk op uit?

De Franse president Emmanuel Macron zegt dat hij een “red-line-beleid” heeft aangenomen in de regio, waarbij hij Griekenland steunt tegen Turkije.

Door Athene te provoceren en Griekenland aan te moedigen zijn militaire uitgaven, vermoedelijk bekostigd uit EU-geld, te verhogen, bereidt Macron zich voor om de eerste vruchten van zijn houding te plukken, namelijk de verkoop van 18 Franse Rafale-type gevechtsvliegtuigen aan dit land.

5 – Wat zijn de posities van andere internationale actoren?

EU-landen hebben nog geen gemeenschappelijk beleid in de regio vastgesteld. Hoewel Europese landen verklaren achter Griekenland en de Grieks-Cyprioten te staan in het belang van “EU-solidariteit”, benadrukken veel landen het belang van dialoog om de crisis op te lossen.

Griekenland en de Grieks-Cypriotische regering dringen aan op sancties tegen Turkije, maar Italië en Spanje zijn het daar niet mee eens.

Ondertussen roept de Amerikaanse president Donald Trump regelmatig op tot diplomatie, maar hij heeft weinig anders te zeggen vanwege binnenlandse problemen in de aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen in november.

Maar het is opmerkelijk dat Washington onlangs een decennialang wapenembargo tegen Zuid-Cyprus gedeeltelijk heeft opgeheven.

Aan de andere kant is Athene geen voorstander van besprekingen in de NAVO, maar probeert het de EU over te halen om sancties op te leggen aan Turkije, waardoor het moeilijk wordt om via het Europese blok een oplossing te vinden.