Turkije viert 569ste jaar dat Istanbul is herboren

In Turkije is zondag het 569e jaar van de verovering van Istanbul grootschalig herdacht. Die dag wordt beschouwd als een gedenkwaardig begin van een nieuw tijdperk. Ook is die dag het startsein gegeven voor de aanleg van het ‘Central Park’ van Istanbul, een groot volkspark van vijf miljoen vierkante meter en 132.500 bomen. De ceremonie is bijgewoond door een grote menigte Turken.

De kosmopolitische stad Istanbul werd in de loop van de geschiedenis 28 keer belegerd voordat het in 1453 werd veroverd door de Ottomaanse sultan Mehmed II. Als erkenning voor zijn overwinning stond de 21-jarige heerser daarna bekend als Mehmed de Veroveraar.

In een profetie over de verovering van Istanbul door een moslimheerser, zei de moslimprofeet Mohammed eerder: “Istanbul zal zeker worden veroverd; wat een goede commandant is de veroveraar, wat een goede soldaat is de veroveraar.”

In de nacht van 21 op 22 april werden 67 kleine en middelgrote schepen door soldaten en dieren naar de Gouden Hoorn – de belangrijkste inham van de Turkse Straat – verplaatst via de bedding van de Kabatas-stroom, die de Tophane-haven binnenstroomde.

De eerste muren van de stad werden gebouwd in 657 voor Christus. De Romeinse keizer Septimius Severus (193-211) sloopte deze muren tijdens de invasie van de stad en bouwde een muur die eindigde in de buurt van de Hagia Sophia, inclusief het Sarayburnu en later het Sultan Ahmetplein.

Tijdens het bewind van Constantinus (306-337) werd de stad – van de kust van Marmara tot de Gouden Hoorn – voor de derde keer omringd door stadsmuren.

Het pad naar verovering

Alle voorbereidingen voor de verovering van Istanbul werden uitgevoerd in Edirne, net ten westen van Istanbul. Mehmed II vertrok vanuit Edirne.

De Venetiaanse commandant Bartolomeo Soligo, vechtend voor de Byzantijnen, sloot de ingang van de Gouden Hoorn af door een blokkade te leggen bij de ingang van de binnenhaven.

Mehmed II en het Ottomaanse leger naderden Constantinopel met een leger van bijna 80.000 soldaten. Het beleg begon met het afvuren van een groot kanon.

De Ottomaanse marine kwam voor de haven van Constantinopel met 145 schepen, waaronder 12 galeien en 25 transportschepen en kleine boten. Omdat de binnenhaven ontoegankelijk was, is gekozen om de Ottomaanse schepen via land naar de Gouden Hoorn te verplaatsen. Kapitein Giorcomo Coco, die de taak had om de Ottomaanse schepen in de Gouden Hoorn te verbranden, faalde en stierf in zijn zinkend schip.

Terwijl de aanvallen op de muren van Istanbul doorgingen, werd er een tunnel gegraven om de stad binnen te komen. Dat werd opgemerkt door de Byzantijnen waarna de tunnel werd geblokkeerd. Mehmed II stuurde nog een laatste gezant naar de keizer, maar zijn aanbod werd afgewezen. De zevende tunnel die Ottomaanse soldaten groeven, mislukte ook. Mehmed II concludeerde dat het graven van tunnels vele levens zou kosten.

Het Ottomaanse leger begon in de vroege uren van 29 mei met een offensief. De Ottomanen voerden de laatste aanval uit in drie golven. Gedurende de eerste twee uur vielen Basji-bozoeks, speciale Turkse troepen, de muren aan en kort werden zijn vervangen door Anatolische troepen.

Ten slotte kwamen de janitsaren, de ruggengraat van het leger, binnen. ’s Ochtends slaagden de Ottomaanse soldaten erin door de poort Kerkoporta naar binnen te gaan en werd de Ottomaanse vlag op het bastion boven de deur gehesen. Die middag betrad Mehmed II de stad. Hij ging naar de Hagia Sophia, nu een moskee, en bad daar en zei: “Mijn troon is vanaf nu Istanbul.”

Constantinopel werd veroverd na een beleg dat met tussenpozen 54 dagen duurde. De verovering maakte een einde aan het 1.058 jaar oude Byzantijnse Rijk, bracht een einde aan de middeleeuwen en maakte van Istanbul de trotse nieuwe hoofdstad van het Ottomaanse Rijk.

Istanbul herboren

İlhami Danış, historicus aan de Fatih Sultan Mehmed Vakif Universiteit in Istanbul, reageerde in een interview dat de stad zowel logistiek als strategisch een belangrijk doelwit was, aangezien de verbindingen van het Ottomaanse Rijk van Anatolië naar Rumelia (de Balkan) en de rest van Europa voornamelijk via Gallipoli gingen (Gelibolu, in het nabijgelegen Çanakkale).

Danış zei dat de verovering belangrijk was, zowel voor de voortzetting van de Ottomaanse veroveringen in Europa als voor het regelen van het verkeer tussen de Middellandse Zee en de Zwarte Zee.

Feridun Emecen, decaan van de Literatuurfaculteit van de 29 Mayıs Universiteit in Istanbul, verwees ook naar de strategische ligging van Istanbul en zei dat de stad van groot religieus belang is voor zowel christenen als moslims. “Een nieuw rijk werd geboren met de verovering van Istanbul door Mehmed II, die in zekere zin de stichter van het Ottomaanse Rijk werd door de verovering. Daarom is de verovering, die een keerpunt is, van groot belang voor de Turkse geschiedenis.”

Hij merkte op dat de verovering van Istanbul leidde tot een perceptie van dreiging vermengd met angst in de westerse wereld. Na de verovering werd er in de westerse wereld opgeroepen tot de oprichting van een nieuw kruisvaardersleger.

De verovering werd met opgetogenheid ontvangen in de moslimwereld, behalve voor de Mamluk-regering, vertelde Emecen, eraan toevoegend dat het ook grotendeels werd verwelkomd in Turks Anatolië, behalve de Karamaniden.

© Turksemedia.nl – Alle rechten voorbehouden | AA | Gepubliceerd: 29-05-2022